İran’da Jîna Mahsa Amînî’nin rejim tarafından katledilmesiyle başlayan protestolara katıldıkları için gözaltına alınıp tutuklanan Mirehaşemi, Mecid Kazemi ve Said Yakubi isimli üç protestocu bu sabah İsfahan kentinde bulunan bir hapishanede idam edildi.
İran rejimi, idam edilen üç kişiyi 2022’de İsfahan kentinde protestolar döneminde meydana gelen iki Basij paramiliter gücü üyesi ve bir kolluk görevlisinin ölümcül şekilde vurulmasından sorumlu tutuyordu.
Ancak, sanıkların aileleri tarafından kamuoyuna açıklanan mahkeme kararının bir resmine göre, üçü için ölüm cezaları cinayetten değil, genellikle siyasi muhaliflere uygulanan bir suç olan “Tanrı’ya karşı savaş açmak” suçundan verildi.
İdam edilen üç kişi ayrıca İran devlet televizyonunda yayınlanan zorla itirafları sırasında cinayet suçlamasını kabul etmedi.
İran Yüksek Mahkemesi’nin cezaları onamasının ardından son günlerde infazların iptali için uluslararası çağrılar da artmıştı. Tutsakların aile üyeleri ve destekçileri İsfahan’daki merkezi hapishanenin önünde çok sayıda gösteri düzenledi. Bu gösterilere rejim güçleri genellikle şiddetle karşılık verdi.
Tutsaklar 18 Mayıs’ta hapishaneden bir mesaj kaleme alarak kamuoyundan yardım istediler. “Bizi öldürmelerine izin vermeyin. Yardımınıza ihtiyacımız var” ifadelerinin kaydedildiği mektup sosyal medyada paylaşıldı.
İranlı avukat ve hukukçulardan oluşan bir grup 15 Mayıs’ta yayınladıkları bir mektupta üç kişinin yargılanması, incelenmesi ve mahkum edilmesinin “yasadışı” olduğunu ve “bu davaların hiçbirinde adil yargılama standartlarına uyulmadığını” vurguladı.
Protestolar nedeniyle 7 idam
Protestocuları tehdit eden İranlı yetkililer şu ana kadar, 19 Mayıs’taki üç kişi de dahil olmak üzere en az yedi protestocuyu idam etti.
İnsan hakları aktivistleri İran’daki yetkililerin idamları suçla mücadele etmekten ziyade topluma korku salmak için kullandığını söylüyor.
Uluslararası Af Örgütü 16 Mayıs’ta yayınladığı yıllık raporunda İran’da bir önceki yıl 314 olan idam sayısının 2022’de 576’ya yükseldiğini açıkladı.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları grubu, bu yıl şimdiye kadar İran’da en az 90’ı son 18 günde olmak üzere en az 256 kişinin idam edildiğini ve Mayıs ayının ülkede son beş yılın “en kanlı ayı” olduğunu söylüyor.
