İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishaneler Komisyonu’nun hasta tutsakların durumuna dikkat çekmek için her hafta düzenledikleri “F Oturumu”nun 568’incisini dernek binaları önünde gerçekleştirdi.
Hak savunucuları ve tutsak yakınlarının katıldığı “F Oturumu”nda, “Deprem bölgesi hapishanelerinde hasta mahpuslar serbest bırakılsın”, “Tedavi haktır engellenemez” pankartları açıldı. Açıklamayı, İHD İstanbul Hapishaneler Komisyonu’ndan Mehmet Acettin okudu.
Komisyon olarak bölgede toplam 70 hapishane tespit ettiklerini ifade eden Acettin, depremin hapishanelerde ağır risk oluşturduğunu kaydetti.
Deprem sonrası ihlaller
Deprem sonrası hapishanelerde yaşananlara ilişkin bakanlığın bilgi akarımı yapmasını beklediklerini ifade eden Acettin, hapishanelerde deprem sonrası ortaya çıkan bazı sorunları şöyle aktardı:
“Bölgede yaşanan elektrik kesintisi, su ve yiyecek sıkıntısı, alt yapının çökmüş olması, ısınma sorunu ve tabii ki özellikle hasta mahpuslar bakımından tedavi imkanlarına erişimde yaşanan sorunlara ve bu sorunların nasıl çözüleceğine dair ayrıca bilgilenme ihtiyacı bulunmaktadır. Malatya ve Hatay hapishanelerinde yaşandığı iddia edilen ‘isyan, firar’ ve müdahale sırasında ölenlerin olduğuna dair bilgiler, mahpusların farklı hapishanelere sevk edildiklerine dair iddialar hakkında başvurulara rağmen bakanlık yetkilileri halen tatmin edici bir açıklama yapmamakta” dedi.
“Tutukluların aileleri ile görüşme imkanını sağlıyoruz” denmesine rağmen tutsakların aileleri ile görüşemedikleri ve bu süreçte avukatların müvekkilleri ile görüşme taleplerinin de kabul edilmediği için doğrudan bilgiye erişilemediğini söyleyen Acettin,“Nitekim, Merkezi Hapishaneler Komisyonu’ndan avukat arkadaşımızın aktarımında, İskenderun T Tipi Hapishanesi’nde UYAP sisteminin kapatıldığını, hiçbir koşulda avukat görüş izni verilmediğini, yakınlarını kaybeden mahpuslara cenazeye katılım ya da taziye için izin verilmediğini, vefat haberlerinin söylenmediğini, hapishane idaresinin, ‘İçeride her şey yolunda, herkese iyi bakıyoruz’ diyerek soruları geçiştirdiğini, başka hapishanelere sevk olduğu bildirilen Hatay T Tipi Hapishanesi’ni aradığında yine ‘UYAP yok, nakil listelerini göremiyoruz ama ailelerini arayıp söylüyoruz’ cevabı ile karşılaştığını, ailesi olmayanlar için bilgi talebinde bulunduğunda, ‘Yapacağımız bir şey yok’ cevabını aldığını belirtmiştir” şeklinde konuştu.
Deprem bölgesinde 50’si ağır 200 hasta tutsak
Acettin, Nisan 2022 tarihli hasta mahpus listesine göre deprem bölgesindeki hapishanelerde tespit edilebilen 200’den fazla hasta mahpusun bulunduğunu belirterek, “Yine bu mahpuslardan en az 50 mahpusun sağlık durumunun ciddi ve ağır olduğunu biliyoruz. Bu mahpuslardan biri olan Mehmet Emin Özkan, Kemal Özelmalı gibi ileri yaşta, kanser hastası ve engelli durumda olan mahpuslar vardır” ifadelerini kullandı.
Acettin, F Oturmalarında defalarca sağlık durumlarına dikkat çektikleri ve serbest bırakılmalarını talep ettikleri ağır hasta tutuklulardan Diyarbakır’da Mehmet Emin Özkan, Malatya Akçadağ’da Mehmet Yamaç, Adana Kürkçüler’de Kemal Özelmalı’nın da aralarında bulunduğu hasta tutsakların durumuna ilişkin yetkililere sundukları soruların da acilen cevap beklediklerini vurguladı.
Acetttin, yetkililerden bekledikleri soruları şöyle sıraladı:
“*Deprem nedeniyle yahut isyan/firar iddialarının yaşandığı hapishanelerde durum nedir? Zarar gören mahpus ve özelde hasta mahpuslar var mıdır? Kimlerdir? Durumları nedir?
*Halen deprem bölgesinde bulunan hasta mahpusların tedavi ve bakımları sağlanmakta mıdır? Sağlanıyorsa ne şekilde yapılmaktadır? Aksaklıklar nasıl giderilmektedir?
*Hasta mahpusların başka hapishanelere sevkleri sırasında ambulans mı, ring araçları mı kullanılmaktadır?
*Hasta mahpuslara sevk edildikleri hapishanelerde sağlık durumlarının gerektirdiği hizmet ve konumlandırma sağlanmakta, tedavileri sürdürülmekte midir?
*Hapishanede tedavi imkanı olmayan, bakımı sağlanamayan, tek başlarına yaşamlarını sürdüremeyen ağır hasta, yaşlı, engelli mahpusların yaşam hakları gözetilerek ceza ertelemesi sağlanması konusunda acil bir çalışma başlatılmış mıdır?”
