Seyid Rıza ve mücadele arkadaşları, “85 yılında kefensiz yatanlarımızı anıyoruz. Dersim 37-38’i unutma” çağrısı ile Tüm Bel-Sen toplantı salonunda anıldı.
Ankara Dersimliler Derneği tarafından düzenlenen anmaya Partizan, Demokratik Alevi Derneği Ankara Şubesi, Pir Sultan Abdal KültürDerneği, Ankara Vartolular Derneği, HDP, EMEP, Yeşil Sol Parti ve Kızıl Bayrak temsilcileri de katıldı.
ANKARA | "38'Î XO VÎR RA MEKE!"
85 yıl önce Katledilen Seyit Rıza ve yoldaşlarını anmak İçin Ankara Dersimliler Derneğinin "85. Yılında Kefensiz Yatanlarımızı Anıyoruz!" şiarıyla yapılan anmaya Partizan da katıldı. pic.twitter.com/QELouxOdtJ— Özgür Gelecek (@ozgur__gelecek) November 15, 2022
Anmanın yapıldığı salona “Pirimiz Seyid Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklansın” pankartının yanı sıra “Dersim ismi iade edilsin. Dersim Katliamı aydınlatılsın” dövizleri de asıldı.
Dersim Katliamı’nda yaşamını yitirenler için saygı duruşunun ardından Şair Mehmet Özer ile Hatice Çevik, Dersim Katliamı sürgünleri ve tanıklarının mektuplarını seslendirdi.
Ankara Dersimliler Derneği Başkanın Çiğdem Camkıran, ortak basın metnini okudu. Katliamın nasıl gerçekleştiğini hatırlatan Çamkıran, “4 Mayıs 1937 bakanlar kurulu kararıyla Dersim’de köy boşaltmaları ve sürgünler başlatılmış; direnenler yakılıp, bombalanmış; çocuklar, bilhassa da kız çocuklar ailelerden kopartılarak başta subay olmak üzere Türk ve Sünni ailelere kültürel kıyım için evlatlık verilmişlerdir” dedi.
Tekçi ideolojinin 1937’den başlayarak Dersim kimliğini yok etmeye çalıştığını ve bunu başarabilmek için de yerel önderliklerin imhasına yöneldiğini söyleyen Çamkıran, “Mağaralara sığınan kadın ve çocukların zehirli gazlarla katledilmesinin yanı sıra, köylerinden toplanan masum insanlar ayırım gözetilmeksizin kurşuna dizilmiş, süngülenmiş, uçurumlardan atılmıştır. Bu eylemler ile sadece Dersim’e karşı değil aynı zamanda tüm insanlığa karşı suç işlemiştir” ifadelerini kullandı.
Çamkıran, “Bugün başta bizlere ve bütün demokratik kamuoyuna; insanlığa karşı işlenmiş bu suçun teşhir edilmesi ve bütün insanlık huzurunda lanetlenmesini sağlama sorumluluğu düşmektedir. Dersim’de gerçekleştirilen soykırımın başlıca sorumlusu, kendinden olmayanı düşman olarak kodlayıp, onu yok etmeyi amaçlayan ırkçı ideolojidir. Onun günümüzdeki devamı ise, aynı uygulamayı 85 yıl sonra bile sürdüren mevcut devlet aklıdır” dedi.
Çamkıran, şöyle devam etti: “1937/ 1938, Dersim halkına yönelik baskı ve asimilasyon politikalarının toptan bir imha haline dönüşme tarihidir. Dersim, 85 yıldır yaralarını sarmaya, inkar edilmişliğini aşmaya, eşit yurttaşlık hakkını kazanmaya ve atalarının mezar yerlerini bulmaya çalışıyor. Tarihi hatırlamanın ve katledilenlerin anıları önünde saygıyla eğilmenin, ülkemizde ileride benzeri kitlesel katliamların engellenmesi; insan haklarına saygılı, barışı sağlamış demokratik bir toplumun kurulabilmesi için çok önemli olduğuna inanıyoruz.”
Çamkıran, şu talepleri sıraaldı:
🔹”Arşivler Açılsın.
🔹Seyid Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklansın.
🔹Sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listesi açıklansın.
🔹Dersim ismi iade edilsin.
🔹Dersim halkından özür dilensin.
🔹Dillerimize ve inancımıza özgürlük tanınsın.
🔹Dersim’de Ekolojik ve Kültürel tahribata yol açacak projeler iptal edilsin.
🔹Eşit yurttaşlık hakkımız tanınsın.”
Anma programında Zakir Hıdır Çelebi ile Nimet Yıldız da deyiş ve ağıtlar seslendirdi. Lokmaların dağıtılmasının ardından anma programı sona erdi.
